Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Hoe geeft Vlaanderen vorm aan het Belgisch EU-beleid?
Als deelstaat van België speelt Vlaanderen een essentiële rol in het EU-beleid van het land. Deze video legt uit hoe onze unieke staatsstructuur het mogelijk maakt voor Vlaanderen om zoveel impact te hebben op het EU-beleid en hoe de …
Video -
Bezoek bibliotheek Mechelen: 360°-tour
Deze 360°-tour is gemaakt in Het Predikheren, de bibliotheek van Mechelen. Deze tour kan je gebruiken om een eerste bezoek aan de bibliotheek voor te bereiden. Op die manier hebben leerlingen en cursisten al een idee van de inrichting en …
Interactieve oefening (16)Leerkracht -
Nieuws in duidelijke taal: Lesmateriaal
Het schoolpakket is een abonnement op maat van scholen. Met dit pakket kan je als school vlot aan de slag met de Wablieft kranten. Zo geniet je van:
- kant-en-klaar lesmateriaal bij enkele artikels;
- onbeperkte toegang tot alle online artikels …
Aankondiging (4) -
ZoJong!: Jonge mantelzorg
Op 23 juni is het Dag van de Mantelzorg. Wist je dat naar schatting één op vijf scholieren jonge mantelzorger zijn? Dat zijn omgerekend zo'n twintigduizend tot veertigduizend jongeren die opgroeien in een gezin met iemand die hulp nodig …
WebsiteOrganisatie, firma, vzw -
Auteur in de klas: Katia Van Cauwenberghe
Leesbevordering, taalvaardigheid en expressie zijn competenties, die gedurende het hele leven van pas komen. Logisch dat daaraan in het onderwijs de nodige aandacht besteed wordt.
Om deze competenties in de praktijk te stimuleren, staan talrijke tools …
AankondigingInburgering -
Kiezen voor vrijheid: Lespakket
'Kunstenaars zijn vrijbuiters die enkel doen waar ze zin in hebben, los van maatschappelijke conventies of maatschappelijk nut': zo luidt de mening van heel wat leken in de kunst. De realiteit is veel genuanceerder. Kunstenaars zijn kinderen van …
Downloadbaar lesmateriaal -
Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
De collecties van de Koninklijke Musea zijn een afspiegeling van de geschiedenis van de beeldende kunst - schilderkunst, beeldhouwkunst, tekeningen - van de vijftiende eeuw tot vandaag: Vlaamse primitieven, Pieter Bruegel, Dirk Bouts, Peter Paul …
Website -
Mensenrechten: Tijdlijn
Een samenvatting van het opbouw van de mensenrechten van Babylon tot nu.
Downloadbaar lesmateriaal (6)Leerkracht -
Herbestemming van afval op school: Groepswerk en reflectie
Groepsopdracht bij de informatieve tekst (interview) uit het tijdschrift Don Bosco magazine met leerlinge Hanne (Don Bosco Haacht). Daarnaast zijn er ook vragen voor een reflectie rond milieu en ecologie voorzien.
Downloadbaar lesmateriaal (6) -
Fair trade: Inspiratielijst
Wil je in je klas aan de slag rond fair trade, maar weet je niet goed waar te beginnen? De Provincie Oost-Vlaanderen maakte een inspiratielijst met fysiek lesmateriaal, online lesmateriaal, beeldmateriaal en verschillende workshops.
Downloadbaar lesmateriaal (6) -
COSMO: Virtual reality en augmented reality
COSMO is een onderzoeksproject waarbij zowel bedrijven uit de maakindustrie, onderzoeksgroepen alsook secundaire scholen betrokken zijn.
ArtikelLeerkracht -
Op ontdekkingstocht naar de beiaard van de Universiteitsbibliotheek te Leuven
Wist je dat de beiaard een Vlaamse uitvinding is (anno 1510!) en dat Leuven met vijf beiaarden tot de wereldwijde top behoort? Ontdek met je klas alles over dit enorme instrument tijdens een bezoek aan de bibliotheektoren. De beiaard in de …
Nascholing of activiteit