Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
SchooVR: Maak zelf virtuele omgevingen
Website war je zelf VR-omgevingen kan bouwen of bestaande lessen kan zoeken en gebruiken in je eigen klas.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Geteach: Interactieve kaarten vergelijken
Interactieve kaarttool waarmee je twee kaarten naast elkaar kunt bekijken. Je kan uit verschillende lagen kiezen om te vergelijken of verbanden te zoeken.
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Un-Dough!: Google Arts & Culture Experiments
Generatieve AI heeft de wereld veranderd in kleurrijk deeg! Hoeveel culturele monumenten kun jij ontdekken?
Het experiment maakt gebruik van Google AI om monumenten in plasticine-stijl te maken. Een diepte- en opvallendheidsmodel wordt gebruikt om het …
Interactieve oefeningLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Maak een 3D-parcours met muziek en kleur in CoSpaces Edu: Gamezone
Je leert om diverse parcours te maken in 3D. Daarbij maak je gebruik van CoSpaces Edu.
Tijdens het eerste parcours speel je met het lied 'Vader Jacob'. Daarna leer je om met behulp van kleur een gevarenzone aan te duiden, zo verlies je levens …
Interactieve oefeningLeerkracht, Ander -
Patronen: Lespakket
Patronen kennen kinderen misschien van hun kledij (denk aan streepjespatronen, bloemetjes, bolletjes, eenhoorns ...) Maar ook in het dagelijks leven kom je op heel wat plaatsen patronen tegen, denk maar aan de bakstenen van de muren of de rijtjes …
Downloadbaar lesmateriaal (5) -
Voorrang bij kruispunten: CoSpaces Edu
Oefening in CoSpaces Edu waarbij de voorrangsregels bij een kruispunt en een kruispunt met stoplichten worden gesimuleerd via code. Leerlingen coderen nadien zelf een simulatie van het stadsverkeer in 3D.
Interactieve oefeningLeerkracht, Ander -
Rollercoaster in 3D: CoSpaces Edu
Dankzij CoSpaces Edu kan je in 3D een achtbaan bouwen. Breng jouw pretparkattractie tot leven met behulp van animaties en codeblokken.
Interactieve oefeningLeerkracht, Ander -
Bouw je eerste 3Dwereld met CoSpaces Edu
CoSpaces Edu is een 3D-platform voor het onderwijs. Met spraak en animaties kan je een zelfgebouwde 3D-wereld tot leven wekken.
Interactieve oefeningLeerkracht, Ander -
National Geographic Explore VR: Machu Picchu en Antarctica
Ontdek met Meta Quest Antarctica en Machu Picchu in virtual reality.
App of softwareLeerkracht -
Space Explorers: Ontdek het ISS in virtual reality
Met Space Explorers volg je de ruimtevaarders in het ISS-station. The ISS Experience is een epische vierdelige meeslepende serie die je uitnodigt om met acht astronauten mee te gaan op missie aan boord van het internationale ruimtestation ISS. De ISS …
App of softwareLeerkracht -
EDUbox Ruimtelijk bewustzijn: Educatief materiaal
We willen allemaal ons leven doorbrengen op plaatsen waar we ons goed voelen. Kan dat nog, nu er in Vlaanderen steeds minder open, onbebouwde ruimte is? Bovendien beginnen we steeds vaker de gevolgen te ondervinden van de slechte ruimtelijke …
Downloadbaar lesmateriaal