Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd …
Video -
Contouren van EU-lidstaten: Combineeroefening
Herken en combineer de contouren van de Europese landen. Dit leermiddel is gebaseerd op Contouren van de EU-lidstaten: Spel van Europa Direct Provincie Antwerpen
Interactieve oefeningLeerkracht -
Thuis in Erfgoed: Audiovisueel materiaal
FARO maakte in kader van Erfgoeddag 2024 een audiovisuele collectie aan rond het jaarthema Thuis op Het Archief voor Onderwijs. Hierin bekijken we in zes delen hoe een thuisgevoel vorm krijgt: in de wijk, in taal en in verschillende …
Video -
De vloer is lava: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je audio en video voor een les over vulkanen. De redactie van Het Archief voor Onderwijs zocht naar sprekend beeldmateriaal en geknipte fragmenten om dit onderwerp voor de klas te brengen. Gebruik de collectie om je les op …
Video -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
Neem je regio onder de loep: Inspiratieboekje
Met dit inspiratieboekje kruip je in de huid van een onderzoeker om de eigen streek te ontdekken. Met verschillende vragen, tips en opdrachten nodigt De Helix je uit om met een open en andere blik naar de omgeving te kijken.
In het boekje staan drie …
Downloadbaar lesmateriaal -
De herfst is in het land: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je audio en video voor een les over de herfst. De redactie van Het Archief voor Onderwijs zocht naar sprekend beeldmateriaal en geknipte fragmenten om dit onderwerp voor de klas te brengen. Gebruik de collectie om je les op …
Video -
Overstromingen in Libië: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je audio en video voor een les over de overstromingen in Libië. De redactie van Het Archief voor Onderwijs zocht naar sprekend beeldmateriaal en geknipte fragmenten om dit onderwerp voor de klas te brengen. Gebruik de …
Video -
Buiten leren in en met de natuur
Een sleutel tot duurzaam denken en handelen is de verbondenheid met de natuur. Deze kunnen we ontwikkelen bij leerlingen door o.a. in te zetten op buiten leren, door een combinatie van buitenles- en speelactiviteiten op school, spelen, hangen en …
Nascholing of activiteit -
Begeleiding op maat door MOS, duurzame scholen, straffe scholen
MOS ondersteunt scholen om duurzamer te worden. Samen leren we keuzes te maken voor de planeet, zodat er altijd genoeg is voor iedereen!
- Hoe werk je aan een duurzame, straffe school?
- MOS begeleidt je school in een traject op maat.
- We werken …
Aankondiging -
Talentprojecten
Uitdaging nodig op school? Met onze verrijkingsprojecten krijg je digitaal lesmateriaal om jezelf meer uit te dagen. Bureau Talent ontwikkelde digitale Talentprojecten voor leerlingen die andere leerstof kunnen gebruiken. De projecten voldoen aan …
WebsiteGOK- of zorgcoördinator, ondersteuner, Ander -
Kijken en luisteren door de vensters van de Canon van Vlaanderen
In de Canon van Vlaanderen vind je inspiratie en materiaal om specifieke topics aan te snijden. Wil je daar nog een extra laagje beeld en geluid aan toevoegen, bekijk dan de audiovisuele collecties en opdrachten op Het Archief voor Onderwijs. Daar …
Artikel